מסכת יענטאאש

מיינע ארטיקלען, בויך דריקענישן, דרשות און געדאנקען

קליינע וועלט?.... פיצי וועלט!..

ווער עס האט נאר אמאל גערעדט צו אן עלטערן איד אדער אידענע, וועט איר הערן פון אים/איר די אויסדריק 'אוי, די היינטיגע וועלט' איז 'א קליינע וועלט'... און ווען איך זאג 'עלטערע איד' מיין איך נישט דוקא אן אלטער איינגעבויגענער מיט צעקנייטעשטע הויט, ציטערדיגע הענט, גרויע האר, און א ציטערדיגע הייזעריגע שטימע צו וועלכן מען דארף צולייגן קאפ און אויער צו פארשטיין וואס פונקטליך דער מענטש רעדט, און דאגעגן ווען איר רעדט צו אים ברויכט איר שרייען העכער פון א הויכהילכער אויכעט נאר אז ער זאל הערן אינגאנצן עפעס אנדערש ווי איר האט געמיינט צו זאגן.

איך מיין אינגאנצן נישט דייקא אן אלטער איד וועלכע בענקט שטענדיג צו די אלטע היים צום קליינעם שטעטל אין וועלכן מען האט געדארפט ארויסלויפן אין הויף אין די קעלט און היצן כדי צו טון די מענטשליכע באדערפענישן און נאכער זיך אינטערווישן מיט -אמבעסטן פאל- א שמוציגער צייטונג פאפיר און ס'רוב מאל מיט א שטעכיגן שטיין און אויך שוין א גענוצטע.

איך רעד נישט דוקא פון די עלטערע אידן וועלכע בענקן נאך די מילך וואס די מאמע האט 'אליינס' געמאלקן פונעם קו וועלכע האט זיך געהאדעוועט ביים שכן און הויף און פארשפרייט איר דומפיגן גערוך אינעם גאנצן ארום.

איך רעד נישט דייקא פון די עלטערע לייט וועלכע בענקן זיך צו די פליייש וועלכע מ'האט געהאט פונעם טשיקן וועלכע מ'האט 'אליין' אויפגעצויגן ביי זיך אין הויף און 'אליינס' אפגעווישט די כסדר'דיגע צואה אירע און 'אליינס' געטראגן צום שוחט און 'אליין' איר געזאלצן אפגעוואשן און אפגעקאכט.

איך רעד נישט דייקא פון די עלטערע אידן וועלכע שטרעבן צוריק צו גיין אינעם אלטן דערפל אין וועלכע עס האבן געוואוינט א קנאפע צוויי מנינים אידן און פאר א גרופע פון אכט קינדער פון פארשידנארטיגע עלטערס איז געווען איין מלמד וועלכע האט געשמיסן מיט א צווייג ווען מען האט נישט געקענט די עברי און באלוינט מיט אן 'אגוז' ווען מען האט יא געקענט.

איך רעד נישט דוקא פון די גאר עלטערע אידן וועלכע בענקן צו די צייטן ווען מען האט געמאלד וויכטיגע נייעסן דורך א טעלעגראם און אויסגעפירט שידוכים דורך בריוו אנדעם וואס די חתן כלה זאלן וויסן מי ומי ההולכים.

איך רעד אפילו פון מיטל עלטערע אידן די היינטיגע עלטערע בעלי בתים זיי וועט איר אויך הערן זיך אויסדריקן אז די היינטיגע וועלט איז גאר א קליינער... און זיי זענען נישט גערעכט, קליין איז זי די וועלט? 'ס'איז פיצי'!!!!!!...... איר קענט היינט אפלעבן די יארן און אלעס וויסן האבן און באקומען אנדעם וואס איר זאלט אויפהייבן די פליישיגע רגליים אייערע, אלעס דורכן זיצן ביי א קאמפיוטער סקרין, איר קענט טון ביזנעס, קויפן נכסים, אויסשטאפירן דאס הויז, בויען דאס הויז, באשטעלן א פיצא! אלעס אויפן קאמפיוטער, אמאל האט מען גאדארפט גיין צום פענסטער זען די וועטער אינדרויסן, היינט.... יעדע סייט זאגט דיך אן וואס דו זאלסט פרעגן פונקטליך וויפיל וואלקענס רוען העכער דיין בלאק..... און איך זאג אייך, עס וועט נאך קומען א צייט, נישט לאנג ארום, וואס מען וועט אנהייבן פראווען שמחות אויף די נעט..... נישט לאנג ארום וועט איר עמטליך הערן 'ר' דער און דער רופט דעם עולם צו זכור אין ביהמ"ד 'היימישע קרעטשמע!'.... וואס עפעס מאכסטו דארט? אה איך דאוון דארט איך בין דארט א מעמבער, טאקע? וואס עפעס?, סתם ס'איז זייער א בא'טעם'ט קליין שול'כל איך ווייס נישט איך האב עס ליב..... לאנג וועט עס נישט געדויערן........ דער באשעפער זאל העלפן נאר אויף שמחות.....

נו, זאג עפעס